Ο Δεκέμβρης του 2008 επεφύλασσε μία έκπληξη. Είδαμε το ξύπνημα της οργής στα μάτια των νέων, αλλά και των κάπως μεγαλύτερων, χωρίς όμως να μπορούμε να καταλάβουμε το γιατί ή να κατανοήσουμε το πως φτάσαμε ως εδώ.

Η δολοφονία του 15χρονου Αλέξη αποτέλεσε το συνδετικό κρίκο σε ένα αυξανόμενο κλίμα δυσαρέσκειας, οφειλόμενης σε διαφορετικές αιτίες και λόγους, το οποίο βρισκόταν σε αναζήτηση κινήτρου ώστε να εξελιχθεί σε μαζικότερο κίνημα. Αν το γεγονός αφορούσε κάποιον άλλον, διαφορετικής ηλικίας, πιθανώς να μην είχαν συμβεί όσα συνέβησαν και συμβαίνουν, χωρίς να αποκλείουμε απολύτως και το αντίθετο. Όμως, η συσσωρευμένη ένταση στην Παιδεία λόγω της αναγνώρισης των ιδιωτικών κολλεγίων αποτέλεσε τη μαγιά για να φουσκώσει γρήγορα η δυσαρέσκεια και να μετουσιωθεί σε κίνημα. Οι αναμενόμενες καταστροφές - που ήταν εύκολο να αποφευχθούν - γίνονται αιτία πρόκλησης κοινωνικής αναταραχής και αντιπαράθεσης.
Ωστόσο, οι συμμετέχοντες στα επεισόδια δεν είναι μόνο φοιτητές. Είναι και εργαζόμενοι, άνθρωποι της καθημερινότητας, ούτε αναρχικοί, ούτε αντιεξουσιαστές, ούτε υποκινούμενοι... Είναι νέοι της ψηφιακής εποχής, που ενημερώθηκαν online για τη διόγκωση της δυσαρέσκειας και έτρεξαν να συμμετάσχουν. ΄

Ίσως η δολοφονία καθευατή ως πράξη να μην εμπεριείχε κίνητρο πολιτικό ή άλλο. Η εκμετάλλευσή της όμως και η συνέχεια που δόθηκε με την εν λευκώ παράδοση του κέντρου των πόλεων στις διαθέσεις εξαγριωμένων διαδηλωτών, με την εντολή να τους αφήσουν να εκτονωθούν, δείχνει την πρόθεση να γίνουν τα επεισόδια αφετηρία μια μικροεμφύλιας σύρραξης, μιας διαμάχης μεταξύ της κοινωνίας που θέλει κοινωνική ειρήνη και μιας ξεσηκωμένης μάζας, όπου συχνά οι μεν είναι οι γονείς και οι δε τα ίδια τους τα παιδιά!
Ο μικρός αυτός εμφύλιος εξυπηρετεί την πανάρχαια συνταγή του "διαίρει και βασίλευε". Κάθε ζημιά, κάθε φθορά, κάθε καταστροφή, γίνεται κερδισμένος χρόνος για μια εξουσία δοκιμαζόμενη και στριμωγμένη.
Όπως είπε και ο Γιάννης Μποσταντζόγλου, στην ουσία η γενιά των 700 ευρώ χτυπάει τη γενιά των 800 ευρώ και τανάπαλιν! Πρόκειται για τη διαμάχη της μιας μιζέριας με την άλλη! Αυτή η έλλειψη προοπτικής, η δραματική πορεία των νέων αλλά και των πιο μεγάλων προς μια προαποφασισμένη κατάσταση ανεργίας, ημιαποσχόλησης, χαμηλής ποιότητας ζωής, εικονικής ελευθερίας, συμφεροντολογισμού, κομματικοποίησης και πολιτικού παραλογισμού συνετέλεσαν στη ζύμωση της δυσαρέσκειας.

Όσοι προσπάθησαν να χειραγωγήσουν τις εξελίξεις βρέθηκαν προ εκπλήξεων, καθώς η κατάσταση ξέφευγε από τα χέρια τους. Οι φαιδροί πανεπιστημιακοί καθηγητές που βάζουν μπροστά τους φοιτητές να ξεσηκώνονται εναντίουν μιας ήδη ειλημμένης και μη αναστρέψιμης (λόγω Ε.Ε.) απόφασης για τη λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, ενώ κατά βάθος ενδιαφέρονται αποκλειστικά για τα δικά τους προνόμια και τη σπανιότητα του δικού τους είδους, δεν αντιλαμβάνονται οτι το όπλο που χρησιμοποιούν θα στραφεί εναντίον τους. Έστω και καθυστερημένα θα πληρώσουν το τίμημα της ιδιοτέλειάς τους.
Τα κόμματα, που τρέχουν να καπελώσουν οτιδήποτε μαζικό μπορεί να τους φέρει ψήφους βρίσκονται και πάλι - και μάλλον οριστικά - πίσω από τις εξελίξεις. Και αυτό είναι το τέλος τους. Οταν οι συνιστώσες των κομμάτων γίνονται θεατές των εξελίξεων, ήδη αποτελούν παρελθόν στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Η πολιτική σκηνή καταντά ένα παράλληλο θέατρο, στο οποίο η ζωή δεν έχει κανένα ρόλο.
Η κυβέρνηση κάνει ένα επικίνδυνο ράφτινγκ ανάμεσα από τους σκοπέλους των γεγονότων. Το ποτάμι θα τη συμπαρασύρει κι αυτή σε πιο ήρεμα νερά. Οι ζημιές όμως της πορείας ίσως να αποβούν μοιραίες.
Τα ΜΜΕ βρίσκουν πεδίο να εξασκήσουν την ικανότητά τους να επηρεάζουν την κοινή γνώμη. Η επιλεκτικότητα, η θυσία της είδησης στο βωμό της σκοπιμότητας, η μονομέρεια, η παραπληροφόρηση αποτελούν όπλα γνωστά και διαδεδομένα. Η προπαγάνδα για μια ακόμη φορά χρησιμοποιείται για να διαμορφώσει καταστάσεις. Η ψυχολογία της μάζας γίνεται το πεδίο εφαρμογής. Αν δεν υπήρχε το Internet, όλα θα ήταν απλά.
Το Internet τώρα, με τη δυνατότητα αμεσότητας και αντικειμενικότητας που του προσδίδει η πολυφωνία και η τεχνολογική του μορφή, θα μπορούσε να αποτελέσει το αντίδοτο στη χειραγώγηση. Όταν όμως και οι ιντερνετικοί πρωταγωνιστές πιάνονται στα δίχτυα της χειραγώγησης, το μέσο καταντά εξίσου αδιάφορο και ιδιοτελές με τα υπόλοιπα.

Το κίνημα που βιώνουμε θα μπορούσε να θεωρηθεί μικρή επανάσταση; Ως επανάσταση ορίζεται μια θεμελιώδης αλλαγή εξουσίας ή οργανωτικών δομών που συμβαίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν αποτελεί. Δείχνει να περιορίζεται σε μια αμφισβήτηση, μια σύγκρουση με την υπάρχουσα εξουσία και οργανωτικές δομές, όχι με στόχο την ανατροπή τους, καθώς δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση, αλλά απλώς την ίδια τη σύγκρουση. Η "μικρή επανάσταση του Δεκέμβρη" είναι αδιέξοδη. Κινδυνεύει να γίνει η "χαμένη επανάσταση" γιατί δεν προτείνει, απλά αμφισβητεί. Και εδώ έγκειται η νίκη της συντήρησης: στην απουσία εναλλακτικών λύσεων.